.png)
%20(4).png)
In een eerdere blog hebben we het gehad over de wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (kortweg de wet DBA). Deze wet kwam voort uit de wens van de politiek om het functioneren van de arbeidsmarkt te reguleren. Immers, Nederland is koploper in het aantal mogelijke vormen van verbintenissen tussen werknemers en werkgevers. Denk dan aan detachering, uitzenden, arbeidscontracten op tijdelijke basis, en de vaste baan. Je kan dit vertalen als vraag vanuit de markt om arbeidsrelaties op flexibele wijze vorm te geven. In de bouw- en technieksector heeft de diverse en complexe wetgeving voor de arbeidsmarkt onder andere geleid tot invoering van de Wet Ketenaansprakelijkheid (de WKA).
De bouw- en technieksector kenmerkt zich door diverse vormen van onderaanneming en specialisaties. Een opdrachtgever gaat een contract aan met een aannemer voor de realisatie van zijn plannen. Deze hoofdaannemer gaat het plan realiseren door weer diverse contracten aan te gaan met architecten, leveranciers en onderaannemers. De onderaannemers betrekken weer anderen, zoals zelfstandigen of uitzendpersoneel. Zo ontstaat er een keten van relaties en afhankelijkheden.
De problemen met de keten van onderaanneming en uitbesteding volgden voor de overheid in de sfeer van Wet op de Loonbelasting. Sociale lasten en loonbelasting in de diverse delen van de keten werden niet afgedragen. De wetgever greep hierop in met de introductie in 1982 van de WKA. De wet stelt de uitbestedende onderaannemers, en uiteindelijk de hoofdaannemer in de bouwsector aansprakelijk voor de betaling van de sociale premies en de loonbelasting in de keten.
De relatie met de wet DBA ligt er nu in, dat zelfstandigen in de genoemde keten met hun uitbesteding sommige sociale premies niet hoeven te voldoen. Hoe werkt de WKA dan in de praktijk?
De aannemer van het bouwproject wil het risico op aansprakelijkheid uitsluiten of ten minste beperken. De uiteindelijke opdrachtgever zal ook geen reputatieschade willen oplopen. Daarom zie je diverse vormen van risicobeperking in de bouwcontracten of in de overeenkomsten voor het inlenen van personeel.
De meest bekende vorm is de G-rekening. Een deel van de factuur van een onderaannemer of zelfstandige wordt ingehouden en gestort op een geblokkeerde rekening en aangewend om de sociale lasten en loonbelasting te betalen. Een andere mogelijkheid is een verklaring van goed betalingsgedrag door de zelfstandige uit te wisselen tussen partijen. De belastingdienst geeft deze verklaringen uit (bij goed gedrag).
Hoe dan ook is het belangrijk om goed in beeld te hebben welk deel van de factuur of aanneemsom nodig is voor premies en loonbelasting. Immers, ligt anders een deel van de liquiditeit voor langere tijd vast bij een te hoog percentage voor de G-rekening.
Het lastige is nu, dat een zelfstandige geen “eigen” G-rekening kan verkrijgen. Hij of zij heeft immers geen personeel in dienst en daarom ook geen loonbelasting en premies af te dragen. Opdrachtgevers ondervangen de situatie door een broker in te schakelen.
Nochtans blijft het belangrijk om het deel ten behoeve van sociale premiebetaling en loonbelasting goed te berekenen. De belastingdienst mag ook met een broker nog steeds handhaven in de gehele keten.
Er zijn ook uitzonderingen in de wet opgenomen. Een product of werk, dat hoofdzakelijk niet op de bouwplaats wordt geproduceerd bijvoorbeeld , is een uitzondering. De WKA is dan niet van toepassing. Hoe de 50% in de praktijk uitpakt is dan ook afhankelijk hoe de feitelijke situatie uitpakt. De wetgever heeft dit ook zo opgenomen in de wet, dan wel is er over de jaren de nodige jurisprudentie ontstaan.
Op dit moment liggen er wetsvoorstellen die de positie van zelfstandigen moeten gaan herdefiniëren. Deze voorstellen zijn wijzigingen in antwoord op de huidige wet DBA. Gezien de eerder beschreven relatie tussen de twee wetten, is het lastig om vooruit te lopen op wijziging van de WKA. De verwachting is overigens, dat de WKA onveranderd blijft.
Met het Freelance Management Systeem van Lance Free ben je er zeker van dat je de wet WKA en wet DBA kunt volgen en tijdig op de hoogte gesteld wordt door de software bij risico’s. Ook kan je de gehele zzp-administratie automatiseren van onboarding tot uitbetaling. Voor verdere vragen kan je terecht bij Juliëtte Waard van Lance Free via e-mail of telefoon juliette@lancefree.app of 010 200 5666.
